Kaodaizm w Wietnamie. Świątynia CAO DAI.

W odległości 100 km od Ho Chi Minh (dawnego Sajgonu), 35 km od granicy z Kambodżą, leży Tây Ninh, kolebka tych, którzy wyznają kaodaizm. Do tego miejsca warto wybrać się z powodu największej świątyni kaodaistycznej, wziąć udział w ceremonii, pospacerować na ogromnym dziedzińcu z mnóstwem ukrytych, sama nie wiem… kapliczek?

Jak dojechać

Kilkadziesiąt kilometrów można pokonać własnym transportem lub wykupić zorganizowaną wycieczkę w jednym z biur turystycznych Sajgonu. My zdecydowaliśmy się na taką opcję ze względu na niską cenę, przewodnika (pan brał czynny udział w walce podczas wojny wietnamskiej) i uwzględnienie w planie wizyty tuneli Wietkongu Cu Chi. Tutaj obejrzysz film z naszej przeprawy przez tunele.

Cao Dai (kaodaizm) – znaczenie

Nazwa tej monoteistycznej religii wietnamskiej, która narodziła się w 1926 roku,  pochodzi od imienia boga Cao Dai oznaczającego „Najwyższego Pana”. O tym, że religie zapożyczają od siebie wierzenia i obrzędy wiadomo od dawna, niemniej kaodaizm bije wszystkie na głowę. Wyznawcy uważają go za zwieńczenie tradycji zachodnich religii objawionych, twierdząc, że:

Judaizm był pąkiem, chrześcijaństwo – kwiatem, zaś kaodaizm jest owocem.

Religia ma charakter synkretyczny łącząc w sobie elementy:

• buddyzmu (prawo karmy i reinkarnacja)
• chrześcijaństwa (niebo i piekło)
• konfucjanizmu
• taoizmu

Oficjalna nazwa tej religii to Đại Đạo Tam Ky Pho Độ, czyli Wielka Religia Trzeciego Okresu Objawienia i Zbawienia. Pod wieloma względami jest to niezwykle kolorowa religia i trzecia co do wielkości w Socjalistycznej Republice Wietnamu (po buddyzmie i katolicyzmie).

Seans spirytystyczny

Kaodaizm powstał podczas objawień, których w czasie seansów spirytystycznych doświadczał Ngô Văn Chiêu, szef okręgu francuskiej administracji kolonialnej. Otrzymał on również wizję lewego oka boga wpisanego w trójkąt, które jest teraz symbolem Cao Dai. Pierwsze objawienia miały miejsce w 1921 roku, a założenie religii nastąpiło w 1926.

Wielki Natchniony Charlie Chaplin

Istnieje tutaj kult świętych (tzw. Wielkich Natchnionych), ale już to, kto stoi na ich czele dużo by dyskutować. Świętym może zostać każdy, kto przyniesie światu duchową lub intelektualną moc. Mamy tu więc Jezusa, Buddę, Mahometa, ale także… Juliusza Cezara, Lenina, Napoleona, Joannę d’Arc, czy Lwa Tołstoja. Ichniejszy papież kanonizował  nawet Charliego Chaplina!

Ile kosztuje kaodaizm

Zwiedzanie świątyni jest darmowe. Autobusy zatrzymują się przed główną bramą, od której trzeba dojść spory kawałek alejkami kolorowymi od kwiatów i zieleni. Świątynia jest pomalowana w jasne kolory, architektonicznie balansuje pomiędzy katedrą, islamskim meczetem i chińską pagodą. Zewsząd spoglądają posągi Wielkich Natchnionych i oko boga (nie wspominając o męskich członkach, które mają tu swoja symbolikę: płodność, szczęście, ochrona przed złymi mocami). Do środka prowadzą tkane chodniczki, którymi podąża się bosymi stopami (buty zostawiamy na zewnątrz). Chodniczki ratują nas przed poparzeniem od nagrzanego betonu.

Pierwszeństwo mają wyznawcy (ubrani na biało). Osoby w kolorowych szatach to kapłani o wyższych pozycjach reprezentujący trzy religie:

• żółty – buddyzm
• niebieski – taoizm
• czerwony – konfucjanizm

Stolica Apostolska Cao Dai

Nad głowami rozpościera się nieboskłon. Znajdziemy tu buddyjską swastykę, chrześcijański krzyż, muzułmański półksiężyc, znak Yin i Yang, hinduski symbol Om czy również masońskie znaki. Na ścianach świątyń czasami wypatrzymy Mojżesza, Mahometa, Jezusa. Bóg reprezentowany przez oko w kuli symbolizuje „boga widzącego ziemię”. Cao Dai uczy, że jest aż 36 poziomów Nieba i 72 planet posiadających inteligentne życie. Będąc w na pierwszym poziomie, mamy najbliżej do nieba. Miejsce 72 jest najbliżej piekła (Ziemia jest na poziomie 68). 

Dyskryminacja i prześladowania

Właściwie od momentu powstania religii ruch ten doznawał dyskryminacji ze
strony wietnamskiego oraz francuskiego rządu. W 1928 roku władze kolonialne zabroniły budowania świątyń kaodaizmu, a także dopuszczały się prześladowania wyznawców i dyskryminacji. W drugiej połowie lat 70′ komunistyczny rząd zakazał wszelkiej działalności religijnej – również modlitwy. Dochodziło nawet do egzekucji wyznawców kaodaizmu, jeśli komuniści uznali, że działają na szkodę rządu. Od 1997 roku kaodaizm jest pod ścisłą kontrolą rządu. W dzisiejszych czasach kaodaizm nie jest już zwalczany. Wyznawcy mogą swobodnie gromadzić się, uczestniczyć w ceremoniach i modlitwach.

Podstawowe dogmaty i założenia – kaodaizm

Religia ta przestrzega podstawową zasadę społeczeństwa: wypełniać obowiązki wobec siebie, rodziny, kraju, istot żywych i przyrody, unikać zła, żyć w zgodzie z naturą, unikać niepotrzebnego marnotrawienia jedzenia oraz przestrzegać pięciu zasad:

• nie zabijaj
• nie kradnij
• nie cudzołóż
• nie upijaj się
• nie grzesz słowem

Religia zachęca do wegetarianizmu – co najmniej dziesięć dni w miesiącu, co ma oczyścić ciało i ducha.

Świątynia CAO DAI w TÂY NINH – Stolica Apostolska KAODAIZMU

Do Tây Ninh ciągną rzesze turystów. Sam wygląd świątyni wzbudza skrajne opinie wśród zachodnich obserwatorów. Mówi się, że jest „groteskowa, architektonicznie bluźniercza, z disneyowską fantazją Dalekiego Wschodu w technikolorze”. Świątynia i sama religia z perspektywy Europejczyka może zadziwiać, ale w tym przejawia się jej oryginalność, a ta budzi zainteresowanie.